‘Werner, Ik wil absoluut dat je me binnenlaat en dat we kunnen bespreken wat er aan de hand is.’ Paul Goossens, personeelsverantwoordelijke bij Boskat staat aan Werners voordeur, want ze hadden hem al een tijd niet meer gezien op het werk. Werner verwittigde niet, pakte zijn telefoon niet op. Paul werd ongerust. Contact maken blijkt niet eenvoudig, Werner wil liefst niemand zien en de voordeur dichtlaten… maar dat is nu net het probleem.
‘Werner, ik weet dat je wil dat ik wegga, maar dat doet er niet toe, eerst spreken we mekaar. Ik reken erop dat je me binnen laat.’ Na veel aarzelen en aandringen zitten Werner en Paul dan toch samen in de woonkamer. Veel wordt er niet gezegd. Tenzij iets in de zin van: ‘Werner, we beginnen er terug aan, ik reken op jou. De collega’s verwachten je en ik mag niet zonder jou terugkomen. Jij bent te belangrijk voor ons. Binnen een half uur zijn we weg, maak je klaar.’
Deze ontmoeting loopt niet via plan of procedure. Paul blikt terug: ‘Misschien is het niet slim om als personeelsverantwoordelijke zomaar naar een werknemer thuis te rijden en mij daar als het ware op te dringen. En aan de andere kant: een actie als deze heeft meer te maken met verbondenheid en mekaar belangrijk vinden dan met het strikt toepassen van het arbeidsreglement.’
Regels, procedures en menselijkheid
Regels en procedures zijn voor leidinggevenden een houvast. In het geval van Werner zou dat betekenen dat hij een schorsing had moeten krijgen. Paul: ‘Een straf als het ware, een die pijn doet maar ook voelt als een afwijzing. Als ik in deze situatie zou denken vanuit de regels, dan zou de cirkel enerzijds correct rond gemaakt worden, of – en dat zag ik als een reëel risico – dan zou de cirkel breken.
“Een actie als deze heeft meer te maken met mekaar belangrijk vinden dan met het strikt toepassen van regels. Om de cirkel niet te doen breken.”
De collega’s waren blij dat Werner terug was en hebben dat ook laten voelen. ‘Vanuit het beleid hebben we stil gestaan bij de vraag hoe we in de toekomst kunnen vermijden dat een medewerker op een moeilijk moment plots wegblijft. En vooral: we hebben Werner bedankt omdat hij terug aan boord kwam en de deur voor ons en vooral voor hemzelf opende.’
Het spanningsveld tussen regels en eerlijkheid
Paul: ‘Onze arbeiders houden zich niet bezig met vergelijken, met klagen dat iemand dit krijgt en een ander dat. Zij weten dat we in Boskat iedereen proberen te geven wat hij of zij nodig heeft.
We volgen hier de regels van de natuur waar ook iedereen krijgt wat nodig is. Wie wat nodig heeft is vaak erg verschillend maar net dat leidt ook tot schoonheid en diversiteit in de natuur.
“We volgen hier de regels van de natuur. Waarin iedereen krijgt wat hij nodig heeft. En dat is vaak verschillend.”
Helaas, hoe langer iemand naar school geweest is, hoe moeilijker het wordt om dat uit te leggen. Hoe slimmer mensen zijn, hoe meer ze vinden dat eerlijkheid moet omgezet worden in rechtvaardigheid. En met rechtvaardigheid bedoelen ze dan dat iedereen hetzelfde moet krijgen en identiek moet behandeld worden. Dan worden regels belangrijker dan mensen, en daar krijg ik koude rillingen van.’
En Werner? Hij is blijven verbazen
Werner is blijven groeien, maand na maand. Paul: ‘Op dit moment werkt hij vaak zonder begeleider, omdat hij bewezen heeft dat hij dat kan. Hij laat zien dat hij dat vertrouwen waard is, als mens en als professional. De vele diploma’s die bij Boskat behaalde, zijn daar getuigen van. Zijn belangrijkste getuigschrift zou kunnen zijn dat we op hem kunnen rekenen. En dat is net te moeilijk om op papier te zetten. Dat lezen we in mekaars ogen.’
Wie heeft er nu voor wie gezorgd, vragen we Paul. ‘Geen idee eigenlijk. Voor Werner heeft het veel betekend en deugd gedaan dat hij niet is afgerekend op fouten en vertrouwen kreeg. Voor de collega’s heeft het veel betekend en deugd gedaan dat Werner is blijven groeien en zijn leven in handen heeft genomen. Ach, als we terugkijken naar bepaalde momenten in het verleden, lijkt de balans geregeld uit evenwicht. Gelukkig is op die momenten niemand vloekend weggelopen. Nu is de balans perfect in evenwicht. Althans op dit moment.’
